Wet- en regelgeving

De EU-afvalstoffenbeheerwet

In Europa gelden duidelijke regels voor verpakkingen en afval. Deze regels moeten ervoor zorgen dat we samen minder afval produceren, meer recyclen en zo het milieu beschermen.

De kern? Bedrijven zijn verantwoordelijk voor de impact van hun verpakkingen. Dat betekent: zo min mogelijk afval, zoveel mogelijk hergebruik en recycling.

Waarom bestaan deze regels?
De EU wil dat grondstoffen slimmer worden gebruikt en afval verandert in een waardevolle grondstof. Daarom geldt het principe dat iedereen bijdraagt aan het voorkomen en opruimen van afval.

De EU heeft duidelijke doelen gesteld:

• 2025: Minstens 55% van al het huishoudelijk afval moet worden gerecycled
• 2030: 60%
• 2035: 65%

Waste Framework Directive  

Belangrijkste uitgangspunten van de Europese afvalrichtlijn

De richtlijn stimuleert slim en verantwoord omgaan met materialen. Belangrijke pijlers zijn:

• Verantwoordelijkheid voor producenten (UPV) – Bedrijven dragen actief bij aan het verminderen, hergebruiken en recyclen van verpakkingen.
• Afvalhiërarchie – Eerst voorkomen dat afval ontstaat, daarna hergebruiken, recyclen, energie terugwinnen, en pas als laatste optie storten.
• Afval als waardevolle grondstof – Een materiaal krijgt een tweede leven als het veel wordt gebruikt, in trek is op de markt, technisch en wettelijk geschikt is en geen negatieve impact heeft op mens of milieu.

EU-verordening inzake verpakkingen en verpakkingsafval

Belangrijkste verpakkingsregels op een rij

Vanaf 1 januari 2030 moeten alle verpakkingen in de EU minimaal 70% recyclebaar zijn (klasse C).

Vanaf 1 januari 2038 stijgt dat naar minimaal 80% recyclebaar (klasse B).

Daarnaast:

• Verpakkingen moeten makkelijk te scheiden zijn voor recycling
• Er gelden maximumpercentages voor ‘lege ruimte’ in verpakkingen
• Bepaalde verpakkingen moeten herbruikbaar zijn

De EU voert de komende jaren stap voor stap nieuwe regels in om verpakkingen duurzamer te maken. Hieronder vind je de belangrijkste mijlpalen.

Vanaf 12 augustus 2028

• Composteerbare uitzonderingen – Alleen specifieke producten zoals theezakjes, koffiepads en stickers op groente/fruit mogen industrieel composteerbaar zijn.

Vanaf 1 januari 2030

Gerecycled materiaal in plastic verpakkingen:

• 30% gerecycled PET in contactverpakkingen (behalve drankflessen)
• 10% gerecycled in andere kunststofverpakkingen
• 30% gerecycled in wegwerpdrankflessen
• 35% gerecycled in overige plastic verpakkingen
  
  
• Ontwerp en lege ruimte: Max. 50% lege ruimte in verzend- en transportverpakkingen (incl. opvulmateriaal)
  
  
• Hergebruik:
• 100% herbruikbaar transport tussen locaties in één land
• 40% van ander transportverpakking in de EU herbruikbaar
• Groepsdozen: minimaal 10% herbruikbaar

Vanaf 1 januari 2040

• Gerecycled materiaal stijgt naar 50–65% (afhankelijk van type verpakking)
• Groepsdozen: minimaal 25% herbruikbaar

Uitzonderingen

Voor verpakkingen in direct contact met voedsel, medicijnen, gevaarlijke stoffen, karton en zware goederen gelden geen herbruikbaarheidsverplichtingen.

Voorbeeld
Verpak je koffie in een stazak van PouchDirect? Dan valt deze onder voedselcontactverpakkingen. Dat betekent: geen herbruikbaarheidsplicht, maar wel andere verplichtingen zoals het juiste percentage gerecycled materiaal vanaf 2030 én correcte etikettering vanaf 2028.

Binnen de komende jaren wordt etikettering verplicht:

• Vanaf 2028 moet op elke verpakking duidelijk staan welk materiaal is gebruikt
• Vanaf 2029 moeten herbruikbare verpakkingen een speciaal label en QR-code hebben
• Extra markeringen zijn nodig voor composteerbare verpakkingen, statiegeldverpakkingen en verpakkingen die gevaarlijke stoffen bevatten